Levensloopstress

Vanochtend hoorde ik voor het eerst de term 'Levensloopstress'. Wanneer je door een moeilijke fase met je partner gaat, mantelzorger bent of door financiële problemen stress ervaart.

Mijn ouders Ad Rijkers en Toos van Bon

Ruim 80 procent van de mensen heeft in de afgelopen vijf jaar met levensloopstress te maken gehad. Bijna twee derde verzuimt vanwege deze stress.

Verwondert kijk ik op, 'levensloopstress'? Wat een mooie naam voor in mijn ogen iets heel normaals: fases van ongelukkige gevoelens en omstandigheden die iedereen kunnen treffen tijdens het leven. Het leven spaart niemand.

Dit leerde ik al tijdens mijn project 'n Kind 'n Huis 'n Auto waarvoor ik na 20 jaar terugging naar mijn klasgenootjes van de basisschool om ze te portretteren. Elk huis heeft zijn kruis, de negatieve gedachten die ik nog had voor de (toen) vervelende klasgenootjes verdwenen als sneeuw voor de zon.

Zelf ben ik, naar wat later bleek, altijd jonge mantelzorger geweest. Mijn moeder werd al jong twee keer getroffen door kanker, genas en was voor de derde en laatste keer aan de beurt toen ik een tiener was. In ons huis was het vanzelfsprekend dat we meehielpen met het huishouden. 

Het is anno 2019 een taboe te zeggen dat je thuisblijft vanwege moeilijkheden in de privésfeer. Mijn vader, beroepsmilitair op vliegbasis Volkel, kreeg van zijn werkgever alle ruimte. Al sinds we jong waren kookte ook hij, deed de boodschappen en reed hij mam honderden keren naar het AVL.

'Och wat sneu, een man alleen' zei men, wanneer hij achter de kinderwagen liep.

Voor pa was dit allesbehalve sneu, hij deed simpelweg wat hij moest doen: doorgaan met leven. Het leven. Ik heb hem nooit horen klagen, hoe zwaar het ook voor hem moet zijn geweest. Hij was er, hij deed het, met liefde. 

Voor ons.

De vakantie waarop mam merkte dat ze geen lucht genoeg had om op de berg op te komen

Pa was altijd en eeuwig de lolbroek. Hij maakte iedereen graag aan het lachen. Kon samen met mam en hun vele vrienden genieten van het leven. Een wijntje/biertje, een avondje kaarten of simpelweg hun huisje mooi maken met voor ons een zandbak of heel groot opblaaszwembad in de tuin.

De foto's van hun eerste en laatste vakantie in het buitenland zijn me erg dierbaar. Ze gingen met buurtgenoten op vakantie naar Oostenrijk, wandelen en genieten van de bergen. Mam merkte dat ze de berg niet goed op kon, lucht tekort had. Eenmaal thuis kwam de diagnose al snel: longvlieskanker. 

De foto's bekijken werkt therapeutisch, is voor mij therapie. De gelukkige gezichten zien, samen. 

Jeetje wat houd ik van deze twee mensen. Ik koester alle herinneringen en mis ze elke dag. Toch ervaar ik vooral vreugde in het leven  i.p.v. verdriet. Door er zelf te mogen zijn, zelf op reis te kunnen, te kunnen wandelen en genieten van de wereld.

De wereld is zo mooi. Mijn eigen gezin groot mogen brengen. In het vrije Nederland mogen leven. 

Levensloopstress is onderdeel van het leven. Je zult door diepe dalen moeten om ook de hoogtepunten te kunnen ervaren. Ik vraag mij af: durven we nog wel te lijden? 

Ontstaat stress omdat we niet durven toegeven dat we lijden, pijn ervaren?

Haar laatste winter: de Libelle lezen in de tuin, verzorgt door pa "want frisse lucht is goed voor je"

Ik lees dat stress ook vaak ontstaat wanneer je geen 'nee' kunt zeggen. Of zeg je te weinig 'ja' tegen de dingen die je zelf leuk vind om te doen? Laat je je leven leiden door negativiteit, zorgen en ellende? 

Mijn moeder's moeder, oma Dina, heeft van kleins af aan een zwaar leven gehad. Even zo vaak zei ze: "Ik kan zo genieten van de kleinkinderen, die houden me jong". Oma had de focus op het goede.

Het jonge mantelzorger zijn heb ik nooit ervaren als iets negatiefs. Wat dat betreft valt de appel niet ver van de boom: je gaat door en accepteert wat er op je pad komt. Door de mooie dingen te zien, te erkennen, worden de lelijke dingen dragelijker.

Vitaliteit op de werkvloer

Stress kun je verlichten door te focussen op het goede. Met onze stichting Puur Zien hebben we een methode ontwikkeld waarbij PhotoTherapy, mindfulness en fotografie gecombineerd worden. Met een fotowandeling ben je in beweging, dit helpt een depressie of burn-out te overwinnen.

Levensloopstress accepteren begint bij oprechte interesse van de leidinggevende. Door de erkennen dat de stress er is, dat de werknemer lijdt, is er al meteen verlichting. Het ondraaglijke wordt zo draaglijker gemaakt. Aan werknemers de taak niets op te kroppen. 

Op Twitter bedankte iemand me n.a.v. mijn reactie op een bericht over het verdriet wat een andere Twitteraar elke ochtend voelde na het ontwaken; het verdriet om het gemis van haar overleden broer. 'Ik laat het inderdaad niet toe en zit er vervolgens de hele dag mee'. 

Een verdrietige gedachte toelaten - ook op het werk - lucht op

Mijn advies

• De gedachte toe te laten, te erkennen, en even zo liefdevol 'on hold' te zetten door naar iets moois te kijken of aan iets moois wat je deed met of iets moois van de overledene te denken.

• De rest van de dag ben je een 'betere' werknemer, zonder jezelf tekort te doen en je (verdrietige) gedachte te ontkennen. 

• Wanneer je stress ervaart door problemen met het thuisfront: laat het toe, erken wat er speelt.

Mijn zus Anouk en ik, ca. 1979

Dit geldt natuurlijk ook voor stress op de werkvloer. Dat is echter weer leesvoer voor mijn volgende blog :) Samen met Vitaal Breda gaat onze stichting Puur Zien van Breda de vitaalste stad van Nederland maken in 2025, zorgen we voor meer vitaliteit op de werkvloer.

Mijn filosofie
Ik hou heel erg van in het nu zijn. In het moment zijn klinkt als iets uit de mindfulness. Het is echter precies wat ik als fotograaf de hele dag door doe: in het moment zijn. Met de nadruk op zijn. Puur Zien (de focus op het goede) zorgt voor een blijvend veranderde mindset. 
Zijn. Zien. Zen. Zonder zweverig te zijn.

© Melanie E. Rijkers

www.PuurZien.nl